کیت الایزا

کیت‌های ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) روش‌های آزمایشگاهی هستند که برای تشخیص و کمی‌سازی مولکول‌های مختلف، به‌خصوص آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌ها، در مایعات زیستی مانند خون، ادرار و بزاق استفاده می‌شوند. این روش‌ها بر اساس واکنش‌های آنتی‌ژن-آنتی‌بادی بنا شده‌اند و به کمک آنزیم‌هایی که با مولکول‌های هدف متصل می‌شوند، امکان سنجش دقیق و حساس را فراهم می‌کنند.

✓مراحل کلی کیت ELISA:

کیت‌های ELISA معمولا شامل مجموعه‌ای از اجزای پیش‌ساخته هستند که مراحل مختلف آزمایش را تسهیل می‌کنند. مراحل کلی شامل موارد زیر است:

پوشاندن پلیت (Plate Coating): در این مرحله، پلیت‌های پلاستیکی ویژه ای با آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی خاص، پوشانده می‌شوند. این مولکول‌ها به سطح پلیت متصل می‌شوند تا به عنوان جایگاه برای مولکول‌های هدف عمل کنند. این مرحله در کیت‌های تجاری پیش از استفاده انجام شده و در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.

بلوکه کردن سطح (Blocking): برای جلوگیری از اتصال غیر اختصاصی مولکول‌های دیگر به سطح پلیت، سطح پلیت با ماده‌ای غیر اختصاصی (مثلاً شیر کم‌چرب یا BSA) پوشانده می‌شود. این کار باعث می‌شود فقط مولکول‌های هدف با آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی موجود روی پلیت، به درستی بپیوندند. در کیت‌های تجاری، این ماده بلوکه کننده، بخشی از خود کیت است.

اضافه کردن نمونه (Sample Addition): نمونه آزمایشگاهی (مثلاً سرم خون) به پلیت اضافه می‌شود تا اگر مولکول هدف در آن وجود داشته باشد، با آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی روی پلیت متصل شود.

اضافه کردن آنتی‌بادی ثانویه (Secondary Antibody): در این مرحله، آنتی‌بادی ثانویه که با آنزیم متصل شده است، به مولکول هدف (که به آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی روی پلیت متصل شده است) اضافه می‌شود. این آنتی‌بادی ثانویه، به طور اختصاصی به مولکول هدف متصل می‌شود.

اضافه کردن سوبسترا (Substrate): سوبسترا با آنزیم متصل به آنتی‌بادی ثانویه واکنش می‌دهد و باعث ایجاد تغییر رنگی می‌شود. شدت رنگ ایجاد شده، به میزان مولکول هدف در نمونه بستگی دارد.

اندازه‌گیری شدت رنگ (Colorimetric Measurement): رنگ ایجاد شده با دستگاه‌های مخصوص (خواننده پلیت) اندازه‌گیری می‌شود. میزان جذب نور توسط رنگ، به میزان مولکول هدف در نمونه ارتباط دارد. این مقدار توسط نرم‌افزار خواننده پلیت به غلظت مولکول هدف تبدیل می‌شود.

انواع کیت‌های ELISA:

کیت‌های ELISA انواع مختلفی دارند که بر اساس نوع آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی مورد نظر و نحوه انجام آزمایش طبقه‌بندی می‌شوند. از جمله انواع مهم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ELISA مستقیم: در این روش، آنتی‌بادی اولیه با آنزیم متصل می‌شود. ELISA غیرمستقیم: در این روش، آنتی‌بادی اولیه بدون آنزیم و آنتی‌بادی ثانویه با آنزیم متصل می‌شود. ELISA ساندویچی: در این روش، آنتی‌ژن بین دو آنتی‌بادی قرار می‌گیرد و آنتی‌بادی دوم متصل به آنزیم است. کاربرد کیت‌های ELISA:

کیت‌های ELISA در طیف وسیعی از حوزه‌ها، از جمله تشخیص بیماری‌های عفونی، اندازه‌گیری هورمون‌ها، آزمایش‌های ایمونولوژیک و تحقیقات علمی، کاربرد دارند. به دلیل حساسیت و دقت بالا، این روش‌ها در تشخیص بیماری‌ها و پایش درمان بسیار مفید هستند.